ĐIỆU RU NGÚT NGÀN - JM. Lam Thy ĐVD.

ĐIỆU RU NGÚT NGÀN 
Truyện ngắn – JM. Lam Thy ĐVD. 

Trước khi vào truyện: Khi bắt đầu viết cho nguyệt san “Chia Sẻ Tin Mừng” của Tỉnh Dòng Đa Minh Việt Nam, tác giả dựa trên một chuyện có thật trong dòng hồi ức về quê hương để viết nên truyện ngắn này. Tuy nhiên, để tránh những hiểu lầm không đáng có, nên tên nhân vật đã được hư cấu hoàn toàn. Mọi trùng hợp chỉ là ngẫu nhiên, nằm ngoài chủ định của tác giả. 

“Sắc Đỏ nhuộm đầm trong Máu Thánh, xin chỉ vì dâng, mừng kính Đức Bà, giúp Chúa Con cứu chuộc (i-hi-hi) người ta. Công phúc trọng (i-hi-hi). Công phúc trọng hơn là, hơn là thủ tiết (i-hi-hi)”. Giọng ca trong vắt của Liên vút cao trong bầu không khí lắng đọng của thánh đường. Hôm nay là buổi dâng hoa kết thúc Tháng Hoa, nên mọi người tới nhà thờ thật đông. Đông, nhưng rất trang nghiêm. Và bầu khí đó càng làm tăng thêm cảm xúc của cộng đoàn, theo từng âm điệu của lời ca tiếng hát mà đội dâng hoa dâng lên Đức Mẹ.  

Trong số gần 20 chị em dâng hoa lứa tuổi thiếu niên, có lẽ Liên lớn tuổi hơn cả. Nàng năm nay đang trong tuổi “bẻ gẫy sừng trâu” (“mười bảy bẻ gãy sừng trâu” – Tục ngữ). Từ 3 năm nay, Liên phụ bán tạp hoá cho mẹ, rồi dần dần được mẹ trao cho trực tiếp trông coi cửa hàng, vì mẹ già nay đã yếu lắm. Tuy nổi tiếng là một cô hàng xén chanh chua ở chợ Ve (Dũng Vy – Tiên Du – Bắc Ninh), nhưng ngoài việc buôn bán ra, thì nàng lại là một cô gái rất hồn nhiên vui tính đối với mọi người. “Nhất là giọng ca của nàng thì thật tuyệt !”, Dũng thường nghĩ vậy và còn nói ra miệng nữa, mỗi khi nghe ai đó chê trách Liên. Và mỗi lần như thế, Dũng lại thầm nhủ : “Ai cậy mà bênh. Rõ đoảng !”. Nhưng mà … ô kìa … hình như Dũng cứ rất thích được bênh vực người bạn gái nhỏ, cũng là bạn học hồi cùng học chung trường làng. Cứ mỗi khi hết hè, phải ra Hà Nội vào năm học mới, là y như rằng Dũng lại thấy thiêu thiếu, văng vắng, nhơ nhớ … làm sao ấy, không thể tả được… “Rõ đoảng !”. 

Năm nay, trường cho nghỉ sớm hơn mọi năm vì cái hội nghị Giơ-neo thả neo gì đó (Genève), Dũng cũng chẳng thèm để ý. Chàng vù ngay về quê, để lại được thấy Liên thật chanh chua khi bán hàng, rất hồn nhiên khi vui chơi với bạn, và thật trong trẻo thánh thót khi hát thánh ca. Thế rồi … chưa hết 3 tháng hè, Dũng theo gia đình di cư. Gia đình Liên không đi cùng dịp với gia đình Dũng. Có lẽ họ ở lại. 

* 

*    * 

 Sáu năm sau, Dũng đi quân dịch, đồn trú tại Kontum. Một lần quá vui với bạn bè, Dũng vào … ‘nhà cho thuê’ và bất ngờ gặp lại Liên! Cuộc hội ngộ đầy éo le và nghịch lý, khiến hai người như chết đứng. Tiếp theo là nuớc mắt, và một chuỗi dài tâm sự trong thổn thức… Thì ra khi Dũng rời khỏi làng chưa được bao lâu thì bà mẹ của Lan qua đời. Mồ côi bố, nay lại mồ côi mẹ, cộng thêm một bầu không khí thời sự mới, khiến tính tình Liên thay đổi hẳn. Sự hồn nhiên vui vẻ, kể cả chanh chua nữa, không còn trong Liên. Hình như mãi tới chuyến tàu thủy cuối cùng chở những người di cư, mới có mặt Liên. Nàng được ông chú ruột mang đi; nhưng vào miền Nam được khoảng một năm thì chú nàng cũng theo bố mẹ nốt, bỏ nàng ở lại với bà thím khó tính. Thế rồi cuộc đời đưa đẩy, trải qua đủ thứ nghề, Liên trôi giạt ra miền Trung, và … định cư tại Kontum. Một khoảng thời gian dài về sau cái đêm nghịch lữ ấy, thì cái nghịch cảnh trớ trêu lại trở nên … có hậu : Dũng và Liên lấy nhau. Hết thời hạn quân dịch, họ đưa nhau về Saigon sinh sống. Rồi 5 tác phẩm nối đuôi nhau chào đời : 2 trai + 3 gái. Một gia đình đầm ấm, hạnh phúc, khiến nhiều người phát thèm và ganh tị. Tò mò hỏi bí quyết, họ cùng cười vang lên :  

- Chẳng có bí quyết gì đâu, chỉ tại chúng tôi yêu nhau, rất yêu nhau, mà thôi. 
- Thế nhưng … vì sao anh lai … vượt qua được … 
- Nào biết vì sao hay vì trăng. Yêu nhau thì “tam tứ núi cũng trèo, thất bát sông cũng lội, cửu thập đèo cũng qua” cái vù !  
- Vậy anh yêu chị ấy từ hồi nào ?  
- Từ hồi tóc còn để chỏm cơ. Cái hồi tôi mê giọng hát cô Liên chuyên solo “Sắc Đỏ” khi dâng hoa ấy. 

Trả lời xong, Dũng thầm nghĩ “mình cũng lém lỉnh ra trò đấy chứ !” Và chẳng để cho hỏi thêm, Dũng Liên cùng song ca : “Sắc Đỏ nhuộm đầm trong Máu Thánh, xin chỉ vì dâng, mừng kính Đức Bà, giúp Chúa Con cứu chuộc (i hi hi) người ta. Công phúc trọng (i hi hi…), công phúc trọng hơn là thủ tiết (i hi hi…)…”. Căn phòng nhỏ vui nhộn hẳn lên. Chàng phóng viên nghiệp dư buông cả bút, hát theo hai vợ chồng tóc đã muối tiêu “Quỳ lạy Mẹ trinh khiết không ai người sánh tầy. Toà cao cực sáng láng trên tầng mây, Ngày hôm nay khắp chúng dân vui mừng chúc tụng. Mấy đoá hoa tiến Nữ Vương Đồng Trinh, mấy đoá hoa tiến Nữ Vương Thiên Đình” (theo điệu bài thánh ca “Euge sobole Sanctorum”). 

Thời gian trôi thật nhanh, thấm thoát mà … năm 1975 định mệnh (miền Nam VN thất thủ) cũng tới … 

* 

*    * 

 Ông phải kề tai sát miệng bà mới nghe được giọng thều thào đã hơi ngọng của bà : “Ông này, nhớ đeo tràng hạt vào cổ cho tôi đấy, nhé!”  Hình như bà lẫn mất rồi, vì ông đã mang cỗ tràng hạt vào cổ theo yêu cầu cuối cùng của bà, từ ba hôm nay. Và đã ba hôm liền, ông hằng ngày áp sát vào khuôn mặt nhăn nheo mất hết sinh khí ấy, để cùng bà đọc kinh. Những lúc như thế, đôi tay run rẩy của bà luôn ôm lấy cây thánh giá nhỏ đặt trên đôi môi khô héo. Đôi môi bà lại mấp máy, ông cố hết sức lắng nghe giọng nói đứt quãng của người bạn đời : “Anh … D…ũng,  a…a…nh  có  y…ê…u  e…m khơ… khơ… kh…ông ? ”. Tiếng bà nhỏ dần và tắt lịm. Ông khàn khàn giọng, muốn gào to lên mà không được : “Anh yêu em vô cùng, Liên ơi ! Đừng bỏ anh …”.  

Sau đám ma của bà, người ta cứ thấy trong căn nhà trống trải ấy, một bóng người lưng đã còng gập xuống, lủi thủi ra vào và cứ đến giấc trưa là lại thấy phủ phục trước bức ảnh Đức Mẹ ban tràng chuỗi Mân Côi cho thánh Đa Minh. Con cháu, đứa thì ở riêng, đứa thì đi làm, đi học… và ông đã thực sự trở thành một bóng ma âm thầm trong căn nhà hoang vắng, để … nuối tiếc dĩ vãng … Bao giờ cho ông quên được người bạn đầu gối tay ấp, hơn 40 năm qua không một đêm nào quên đọc kinh Mân Côi. Bà đã tâm sự với ông rằng, kể cả quãng thời gian sa vòng trụy lạc, bà vẫn không quên đọc kinh Mân Côi, dù có nhiều đêm bà chỉ đọc được vài kinh rồi khóc nấc lên và ngủ thiếp đi. Thời gian làm bạn với ông thì khỏi nói, nhiều khi ông cứ phải nại cớ chuyện này chuyện khác về muộn, để tránh giờ đọc kinh mà bà chỉ muốn hai vợ chồng cùng đọc. Ông cũng phải công nhận một điều là ảnh hưởng của bà rất lớn, đã khiến ông dần dần chăm đọc kinh hơn, nhất là khi ông bà tuổi ngoài năm mươi, đã cùng gia nhập Gia đình Đa Minh, thì hằng đêm, giờ kinh tối đã trở thành nhu cầu không thể thiếu. Và, “hình như đời sống tâm linh của mình ngày một thăng tiến, dồi dào hơn” – ông nghĩ thế.  

Một buổi chiều êm ả giữa tháng 10/1999, đi lễ chiều sớm hơn thường lệ, anh chàng phóng viên nghiệp dư ngày nào, giờ đây tóc đã bạc trắng. bắt gặp ông già ngồi trên ghế đá trước đài Đức Me ở cuối nhà thờ. Thói quen này của ông cũng diễn ra đã khá lâu, nhưng hôm nay hình như ông không đọc kinh mà đang hát thì phải. Lại gần, thì ra ông hát thật. Và không hẹn mà nên, hai mái đầu bạc cùng hoà chung một nhịp dù giọng đã khàn đục cả : “Một tràng Hoa Mân Côi hương thơm ngào ngạt thắm ân tình. Một lời kinh sám hối, xin dâng về Nữ Vương hiển vinh…”; đến TK 2 : “Khi đau thương ấp đầy như vườn loang máu mồ hôi, như gai đâm, như chịu nát đòn, như khi nhận thập tự hy tế, kết hoa kinh để dâng Mẹ” (TCCĐ “Tràng Hoa Mân Côi” – Lm. Kim Long), thì hai lão già ôm lấy nhau, không hát được nữa, mà khóc nức nở như trẻ thơ …  

(Tỉnh Dòng Đa Minh Việt Nam – Nguyệt san Chia Sẻ Tin Mừng, số tháng 10/2005  – Trang web MLCN www.Thanhlinh.net  – 03/5/08). 

http://www.giaoxugiaohovietnam.com/0-TuLieu/ThanhGiuSe/StJoseph.jpg

HOA LÒNG DÂNG MẸ - JM. Lam Thy ĐVD.

HOA LÒNG DÂNG MẸ 
(THÁNG HOA KÍNH ĐỨC MẸ 2013) 

Tháng Hoa lại về, lai thêm một lần con tim dao động trước những lời kinh tiếng hát ngợi khen Mẹ Diễm Phúc (“Ðây hoa chúng con cùng dâng lên Mẹ lành. Bông hoa ngát hương trầm mầu sắc tươi xinh. Mẹ ơi! đoái nhận lòng thành kính. hoa kia dẫu xinh, và hương có đậm đà, nhưng đem sánh với Mẹ còn kém thua xa. Vì đây, Mẹ là Mẹ ngàn hoa.” – TCCĐ “Mẹ Ngàn Hoa”), cùng những đoá hoa muôn màu tươi thắm toả ngát hương lòng dâng lên Mẹ Ngàn Hoa (“Hoa muôn sắc con dâng trước toà, màu tươi thằm hương ngát tốt xinh. Hoa muôn sắc con dâng trước toà, còn thua kém Đức Mẹ Chúa Thiên Đình” – TCCĐ “Hoa Muôn Sắc”).  

Trong kinh cầu Đức Bà, có một câu ví: “Đức Bà như hoa hường mầu nhiệm vậy”. Ví Mẹ như một bông hoa hồng là thưòng tình, nhưng ở đây là bông Hoa-Hồng-Mầu-Nhiệm, thì quả là xứng hợp. Mẹ Maria là kết tinh những đức tính dịu hiền, khiêm nhường, quảng đại và bao dung, luôn tin tưởng và phó thác cuộc đời cho sự quan phòng của Thiên Chúa, đặc biệt nhất là Mẹ đã dâng trót xác hồn đáp lại lời mời gọi cộng tác vào chương trình mà Thiên Chúa đã hoạch định, hầu đem lại cho nhân loại nguồn ơn cứu độ và hạnh phúc Nước Trời. Quả thật Mẹ chính là Bông-Hoa-Hồng-Mầu-Nhiệm mà Thiên Chúa đã mặc định từ trước vô cùng. 

Nếu hiểu Thánh Kinh là Lời Chúa (“Thánh Au-gus-ti-nô đã minh xác về điều này như sau: ‘Hãy nhớ rằng Thiên Chúa chỉ nói một lời; lời ấy đã diễn biến trong toàn bộ Thánh Kinh, và lời duy nhất đó đã vang dội trên môi miệng mọi tác giả thánh” – T/H Lời Chúa, số 12), mà Lời Chúa là Tin Mừng, thì ngay từ khởi thuỷ của lịch sử loài người đã có một “Tin Mừng Tiên Khởi” (Protoevangelium) nói về Mẹ Maria: Khi người mẹ đầu tiên (Eva) nghe lời cám dỗ của ma quỷ, bị tội lỗi thống trị, thì Thiên Chúa đã phán với con rắn xảo quyệt là kẻ đã cám dỗ người nữ (Eva): “Ta sẽ làm cho các ngươi thù nghịch nhau; mi và người nữ, dòng dõi mi và miêu duệ người nữ. Miêu duệ người nữ sẽ đạp nát đầu mi và mi sẽ cắn gót chân người đó” (St 3, 15).  

Miêu duệ người nữ ấy chính là người được đón nhận lời hứa của Thiên Chúa: “Vì vậy, chính Chúa Thượng sẽ ban cho các ngươi một dấu: Này đây người thiếu nữ mang thai, sinh hạ con trai, và đặt tên là Emmanuel” (Is 7, 14). Người nữ ấy, nhờ lòng tin đã vâng phục tuyệt đối Thánh ý của Thiên Chúa Cha, nên “Ngài đã sinh chính Con Chúa Cha nơi trần gian, mà không hề biết đến người nam, nhưng được Chúa Thánh Thần bao phủ. Như một Eva mới, Ngài đã đặt niềm tin vào sứ giả của Thiên Chúa, chứ không đặt vào con rắn xưa, một niềm tin không bị một nghi ngờ nào làm phai nhạt. Nhưng Người Con mà Ngài đã sinh ra, Thiên Chúa đã đặt làm Trưởng Tử trong nhiều anh em (Rm 8, 29), nghĩa là các tín hữu, mà Ngài cộng tác vào việc sinh hạ và giáo dục với tình thương của một người mẹ.” (Hc “Lumen Gentium”, số 63).   

Vì Tình Yêu, Thiên Chúa dựng nên loài người nên Người rất cần sự cộng tác của con người trong mọi công trình Người thực hiện cho nhân loại. Ngay từ nữ nguyên tổ Eva, vì được tự do nên thay vì cộng tác với Thiên Chúa để “sinh sôi nảy nở cho đầy mặt đất và thống trị mặt đất”, thì lại nghe lời xúi giục của ma quỷ mà cộng tác với tội lỗi và sự chết. Kể từ lúc đó, Thiên Chúa đã tiền định một người nữ - một Eva Mới (Đức Maria) sẵn sàng xin vâng để cộng tác mật thiết với Nguời trong chương trình cứu độ loài người. Đúng như Hiến chế Tín Lý về Giáo Hội “Lumen Gentium” (số 56) đã khẳng định: “Chúa Cha rất nhân từ đã muốn sự ưng thuận của người mẹ được tiền định trước khi Chúa Con nhập thể, để như một người nữ đã hợp tác cho sự chết, thì cũng một người nữ hợp tác cho sự sống. Ðiều đó đặc biệt thích hợp với Mẹ Chúa Giê-su, vì Ngài đem đến cho thế giới chính Nguồn Sống cải tạo mọi sự, và đã được Chúa ban cho nhiều ơn cân xứng với sứ mệnh cao cả như thế.”  

Câu chuyện “Truyền Tin” trong Tin Mừng đưa tín hữu đến trọng tâm của vấn đề. Ngôi Lời mà Mẹ đón nhận vào cuộc đời Mẹ qua tiếng “xin vâng” không những chỉ thành nhục thể trong lòng Mẹ, mà còn hình thành và tăng trưởng trong đời sống của Mẹ một Lời Hằng Sống. Vì thế, Mẹ trở thành một Kitô-hữu-môn-đệ đầu tiên. Đến câu chuyện “Thăm Viếng”, Người Ki-tô hữu môn đệ đầu tiên này đã trở thành người Kitô-hữu-truyền-giáo đầu tiên, vội vã ra đi chia sẻ Tin Mừng của Thiên Chúa với người chị em họ. Chính người chị họ Ê-li-da-bet công bố rằng Đức Maria đã được chúc phúc bội phần vì đặc ân của Mẹ là được làm Mẹ Thiên Chúa (Lc 1, 42-43), và đức tin của Mẹ vào Lời mà Thiên Chúa đã phán hứa (Lc 1,45). Khi đáp lời bằng bài ca “Ngợi khen” (Magnificat), Mẹ đã chứng tỏ rằng Mẹ không những chỉ là người Ki-tô hữu môn đệ và nhà truyền giáo đầu tiên, mà cũng là người Kitô-hữu-Giáo-Lý-viên đầu tiên. Kinh Magnificat là một bài Giáo Lý gương mẫu, gợi lên câu chuyện Xuất Hành trong việc công bố “những kỳ công mới” mà Đấng Toàn Năng đã làm, trong Mẹ và qua Con Mẹ, để cứu độ Dân Thiên Chúa. Kinh Magnificat là một bài ca ngợi, một kinh nguyện, một lời rao giảng, đồng thời cũng là một lời xác quyết đầy tin tưởng vào công lý, chúc tụng Thiên Chúa vì đã nâng người hèn mọn lên và cho những người đói khó được dư đầy phúc lộc (Lc 1, 52-53).  

Và cũng từ tấm lòng vâng phục trung kiên ấy, Mẹ đã một lần nữa được Thiên Chúa – qua miệng của Đức Giê-su Con Thiên Chúa và cũng là Con của Mẹ – khẳng định Mẹ là Mẹ Thiên Chúa và là Mẹ Giáo Hội (bao gồm tất cả dân Thiên Chúa). Đó chính là mầu nhiệm phó thác dưới chân thập tự (“Khi thấy thân mẫu và môn đệ mình thương mến đứng bên cạnh, Đức Giê-su nói với thân mẫu rằng: ‘Thưa Bà, đây là con của Bà’, rồi Người nói với môn đệ: ‘Đây là mẹ của anh’. Kể từ giờ đó, người môn đệ rước bà về nhà mình” – Ga 19, 26-27). Chính Đức Giê-su Thiên Chúa – Trưởng Tử của Mẹ – đã phó thác các môn đệ của Người (qua thánh Gio-an) được làm con của Mẹ, mà người đứng đầu trong đám môn đệ ấy đã được truyền dạy: “anh là Phê-rô, nghĩa là Tảng Đá, trên tảng đá này, Thầy sẽ xây Hội Thánh của Thầy” (Mt 16, 18). Như vậy, Giáo Hội là than mình, là các chi thể của Đầu là Đức Giê-su Ki-tô, tất cả đều là con của Mẹ ("Ngài thật là Mẹ các chi thể (của Chúa Kitô)... vì đã cộng tác trong đức ái để sinh ra các tín hữu trong Giáo Hội là những chi thể của Ðầu ấy" – “Lumen Gentium”, 53).  
Vì được Thiên Chúa chọn làm người cưu mang, sinh hạ và dưỡng dục Đấng Cứu Thế từ trước vô cùng, nên Mẹ đã được hưởng hồng ân Vô Nhiễm Nguyên Tội, hồng ân Trinh Nữ. Mẹ được tuyển chọn, nên Mẹ là dân Thiên Chúa từ trước khi Mẹ được sinh ra, nhưng Mẹ lại được cưu mang chính Con Một Thiên Chúa và trong hành trình rao giảng Tin Mừng, Mẹ luôn sát cánh cùng Trưởng Tử Giê-su để hướng dẫn, dạy dỗ các môn đệ, các tín hữu, cho nên chính nơi Mẹ đã là dấu chỉ Dân Thiên Chúa. Mẹ là dân Thiên Chúa, dân Thiên Chúa ở trong Mẹ; cũng vậy, Mẹ là Giáo Hội, Giáo Hội ở trong Mẹ, Mẹ là Mẹ Giáo Hội, Mẹ và Giáo Hội là một thực thể bất biến, cùng đồng hành, cùng tiến bước trên hành trình Cứu Độ của Trưởng Tử Giê-su – con Thiên Chúa, Đầu của Giáo Hội (“Ngày nay Mẹ Chúa Giê-su đã được vinh hiển hồn xác trên trời, là hình ảnh và khởi thủy của Giáo Hội sẽ hoàn thành đời sau; cũng thế, dưới đất này, cho tới ngày Chúa đến (2Pr 3, 10), Ngài chiếu sáng như dấu chỉ lòng cậy trông vững vàng và niềm an ủi cho dân Chúa đang lữ hành” – “Lumen Gentium”, số 68).  

Chính vì thế, “Tất cả mọi Ki-tô hữu hãy thiết tha khẩn nguyện Mẹ Thiên Chúa cũng là Mẹ loài người, để như Ngài đã trợ giúp Giáo Hội sơ khai bằng lời cầu nguyện của mình, thì ngày nay được tôn vinh vượt trên các Thần Thánh trên trời, Ngài cũng cầu bầu cùng Con Ngài trong sự hiệp thông toàn thể các Thánh cho tới khi mọi gia đình dân tộc hoặc đã mang danh hiệu Ki-tô hữu, hoặc chưa biết Ðấng Cứu Chuộc mình, đều hân hoan đoàn tụ trong an bình và hòa thuận, hợp thành một dân Thiên Chúa duy nhất, hầu vinh danh Ba Ngôi Thiên Chúa rất thánh và không phân chia” – Hc “Lumen Gentium”, số 69). 

Ôi! Lạy Mẹ! Năm nào cũng vậy, cứ đến tháng hoa kính Mẹ, lòng con lại hồi hộp nao nức chỉ muốn được đích thân hái những bông hoa tươi thắm dâng lên Mẹ, nhưng ở nơi con sống hiện nay không có hoa ngàn cỏ nội, con chỉ còn biết dâng lên Mẹ những vần thơ, những đoá hoa lòng, với một ao ước thiết tha “Nhờ Mẹ, con đến với Chúa”: 

HOA LÒNG DÂNG MẸ 

 

Con ao ước sống lại thời thơ ấu, 

Tháng hoa về con nao nức hân hoan, 

Chạy tung tăng trên cỏ nội hoa ngàn, 

Hái những đoá hoa tươi về dâng Mẹ. 

Ôi ! Lạy Mẹ ! Con mừng khôn xiết kể, 

Được cầm trên tay những đoá hoa hồng, 

Hướng dương vàng chen hoa huệ trắng trong, 

Cúc vạn thọ nép bên hoa sứ đỏ. 

Cùng với lưu ly, mẫu đơn hé nở, 

Muôn sắc màu, hương toả khắp không trung, 

Và tất cả như những đoá hoa lòng, 

Của những mảnh đời đàn con thơ dại. 

Ôi! Lạy Mẹ! Con dốc lòng chiêm bái, 

Mẹ Thiên Chúa cũng là Mẹ của con, 

Hằng chở che, phù hộ, và ban ơn, 

Và bầu cử con trước toà Thiên Chúa. 

Chính nhờ Mẹ, con đến cùng Thiên Chúa, 

Chính nhờ Mẹ, con vững một niềm tin, 

Chính nhờ Mẹ, những điều con cầu xin, 

Được Chúa đoái thương ban nhiều ân sủng. 

Chính nhờ Mẹ, mà con được vui sống, 

Trong bình an, trong hạnh phúc vẹn toàn, 

Ôi lạy Me, con vui sướng hân hoan, 

Vì nhờ Mẹ, con đến cùng Thiên Chúa. 

(MLCN www.thanhlinh.net ; www.daobinhducme.net – 01/5/2013)   

NGÔI TRƯỜNG CỦA ĐỨC MARIA - JM. Lam Thy ĐVD.

NGÔI TRƯỜNG CỦA ĐỨC MARIA 
(LỄ ĐỨC MẸ MÂN CÔI) 

JM. Lam Thy ĐVD. 

Cuối Kinh cầu Đức Bà có câu: “Nữ Vương truyền phép rất thánh Mân Côi”. Câu kinh này cho thấy chính Đức Nữ Vương Maria Mẹ Thiên Chúa đã truyền ban kinh rất thánh Mân Côi. Cụ thể là năm 1214, Đức Mẹ đã hiện ra ban tràng chuỗi Mân Côi cho Thánh Đa Minh (tổ phụ Dòng Anh Em Thuyết Giáo) để chống lại bè rối Albigense và kêu gọi người tội lỗi ăn năn hối cải. Rồi liên tiếp những lần hiện ra tại Fatima, Lộ Đức, Mễ Du, Kibeho..., hoặc như tại La Vang, Tà-pao VN..., Đức Mẹ luôn luôn nhắc nhở, thậm chí còn tha thiết van nài con cái Mẹ hãy thực hiện: “1- Ăn năn đền tội, cải thiện đời sống; 2- Tôn sùng Trái Tim vẹn sạch Ðức Mẹ; 3- Lần chuỗi Mân Côi” (3 mệnh lệnh Fatima), nhằm để cứu nhân loại, cứu các linh hồn khỏi lửa luyện ngục và cầu cho hòa bình thế giới. Đó quả thực là những bằng chứng nói lên giá trị siêu việt của Kinh Mân Côi. 

Cũng vì tính cách trọng đại và thật cấp thiết của Kinh Mân Côi đối với Giáo Hội trong bối cảnh lịch sử thế giới nhiễu nhương hiện đại, nên ngày 16/10/2002, Đức Thánh Cha Gio-an Phao-lô II đã ban hành Tông thư “Kinh Mân Côi Đức Trinh Nữ Maria – Rosarium Virginis Mariæ”. Ngay ở phần Dẫn nhập (số 1), Tông thư đã xác định tầm quan trọng của Kinh Mân Côi: “Kinh Mân Côi kính Đức Trinh Nữ Maria, dần dần được hình thành trong Ngàn năm thứ hai dưới sự hướng dẫn của Thánh Thần Thiên Chúa, là một lời kinh được vô vàn các vị thánh yêu thích và được Huấn quyền khuyến khích. Đơn sơ nhưng sâu sắc, lời kinh này vẫn là một lời kinh có ý nghĩa lớn lao vào buổi hừng đông của Ngàn năm thứ ba này, vì mang lại hoa quả thánh thiện… Với Kinh Mân Côi, Dân Ki-tô giáo theo học tại ngôi trường của Đức Maria và được dẫn đến chiêm ngưỡng vẻ đẹp trên dung nhan của Đức Ki-tô và kinh nghiệm chiều sâu thẳm tình yêu của Người. Qua Kinh Mân Côi, các tín hữu lãnh nhận vô vàn ơn thiêng, hầu như qua chính đôi tay của Mẹ Đấng Cứu Thế.”   

Nói “Dân Ki-tô giáo theo học tại ngôi trường của Đức Maria” tức là muốn nói đến Đức Maria là nhà giáo dục. Đúng như Hiến chế “Tín Lý về Giáo Hội – Lumen Gentium” (số 62) đã khẳng định: “Ngài đã sinh chính Con Chúa Cha nơi trần gian, mà không hề biết đến người nam, nhưng được Chúa Thánh Thần bao phủ. Như một Eva mới, Ngài đã đặt niềm tin vào sứ giả của Thiên Chúa, chứ không đặt vào con rắn xưa, một niềm tin không bị một nghi ngờ nào làm phai nhạt. Nhưng Người Con mà Ngài đã sinh ra, Thiên Chúa đã đặt làm Trưởng Tử trong nhiều anh em (Rm 8, 29), nghĩa là các tín hữu, mà Ngài cộng tác vào việc sinh hạ và giáo dục với tình thương của một người mẹ.” Quả nhiên Đức Mẹ Mân Côi là nhà Giáo Dục mẫu mực tuyệt thế trong chương trình Cứu Độ của Thiên Chúa dành cho loài người. 

Vì thế, trong Tông thư trên (số 21), Chân Phước Gio-an Phao-lô II còn gọi Kinh Mân Côi là “Mầu nhiệm của các mầu nhiệm” và bổ sung thêm 5 mầu nhiệm Ánh Sáng, nâng tổng số lên thành 20 mầu nhiệm, gồm: *5 mầu nhiệm Nhập Thể (VUI); *5 mầu nhiệm Sứ Vụ (ÁNH SÁNG); *5 mầu nhiệm Thương Khó (THƯƠNG); *5 mầu nhiệm Phục Sinh (MỪNG). Quả thực, nói hay viết về mầu nhiệm Kinh Mân Côi cùng với hiệu lực cầu nguyện bằng Kinh Mân Côi thì không bút mực, sách vở nào có thể bao biện cho hết được. Nhưng cho dù như vậy, thì người tín hữu cũng vẫn bị cuốn hút bởi một hấp lực huyền nhiệm, thật đúng như lời khẳng định trong Tông thư nêu trên (số 39): “Những điều đã nói trên đây làm sáng tỏ khá đầy đủ sự phong phú của kinh nguyện truyền thống này, vốn có tính chất mộc mạc của lòng đạo đức bình dân, nhưng cũng có chiều sâu thần học của việc cầu nguyện thích hợp cho những ai cảm thấy nhu cầu chiêm ngưỡng thâm sâu hơn”. 

Để khuyến khích các Ki-tô hữu hãy “theo học tại ngôi trường của Đức Ma-ri-a”, Tông thư “Rosarium Virginis Mariæ” (số 14) còn xác quyết: “Đức Ki-tô là vị Thầy tối cao, Đấng mạc khải và là Đấng được mạc khải. Đây không chỉ là vấn đề học hỏi điều Người đã dạy nhưng là học hỏi chính Người. Theo viễn tượng ấy, chúng ta có thể có vị thầy nào tốt hơn là Đức Maria không? Từ quan điểm của Thiên Chúa, Thánh Linh là vị Thầy nội tâm dẫn đưa chúng ta đến sự thật toàn vẹn của Đức Ki-tô (x. Ga 14, 26; 15, 26; 16, 13). Nhưng trong số các tạo vật, không ai biết rõ hơn về Đức Ki-tô bằng Đức Maria; không ai có thể dẫn chúng ta đến một sự hiểu biết sâu xa về mầu nhiệm của Người hơn là Mẹ của Người.”   

Như vậy, để có được “sự hiểu biết sâu xa về mầu nhiệm của Thầy Chí Thánh Giê-su”, thì không gì bằng chạy đến với Mẹ Maria – Mẹ Thiên Chúa và là Mẹ của tất cả mọi Ki-tô hữu – để được Mẹ dạy dỗ, hướng dẫn, và ban những ơn cần thiết cho đời sống “loan báo Tin Mừng cho mọi loài thụ tạo”. Thánh An-phong-sô – Đấng sáng lập Dòng Chúa Cứu Thế (Dòng khai sinh ngày 01/8/1732) – là vị thánh rất yêu mến Mẹ Maria qua tràng chuỗi Mân Côi. Trải qua đời sống tu trì với những tu đức chặt chẽ, thánh thiện, Thánh nhân đã rút đúc kinh nghiệm từng trải, để lại cho hậu thế những lời khuyên chí tình: “Nếu bạn chọn Mẹ Maria là con đường để đến với Chúa, bạn đã chọn con đường ngắn nhất. Nếu bạn chọn Mẹ Maria là Thầy dạy đời sống Đức Tin, đời sống cầu nguyện, bạn sẽ thành công. Nếu bạn chọn Mẹ Maria là người hướng dẫn, chỉ đường, bạn sẽ không bao giờ lạc lối. Nếu bạn đến với Mẹ Maria để cầu khấn, van xin, bạn sẽ không bao giờ trở về tay không.” Người Ki-tô hữu hôm nay hãy làm theo lời khuyên đó bằng cách chuyên chăm đọc, chiêm ngắm, suy nịêm và cầu nguỵên bằng Kinh Mân Côi. 

Bởi vì và trên tất cả, “ngôi trường của Đức Maria” là nơi truyền dạy Kinh Mân Côi với đầy đủ hiệu lực (xc Tông thư “Rosarium Virginis Mariæ”, các số 12-18; 32-34; 40-42): *1- Kinh Mân Côi là bản tóm lược vừa ngắn gọn, vừa súc tích, lại vừa bao quát được toàn bộ Thánh Kinh Tân Ước; – *2- Kinh Mân Côi dễ học, dễ đọc, dễ hiểu, thậm chí còn dễ chiêm ngắm, suy niệm; – *3- Kinh Mân Côi là một phương thức cầu nguyện hữu hiệu nhất để nói chuyện + tâm sự + cầu xin + van nài với Chúa, với Mẹ (Kinh Lạy Cha chẳng phải do chính Thầy Chí Thánh truyền dậy đó sao? Kinh Kính Mừng chẳng phải là lời Thiên Sứ chúc mừng Đức Mẹ và lời tín hữu cầu xin với Mẹ đó ư ? Còn Kinh Sáng Danh chẳng phải là lời chúc tụng tôn vinh Thiên Chúa Ba Ngôi Cực Thánh đó ru?); – *4- Không những thế, Kinh Mân Côi còn là một vũ khí thật sắc bén vừa để tự vệ (khi bị ba thù cám dỗ, hoặc khi muốn kiềm chế dục vọng), vừa tấn công (khi muốn đẩy lui địch thù, tiêu diệt tội lỗi), nói cách khác, đó là phương cách hữu hiệu đem lại hoà bình cho bản thân mỗi tìn hữu, cho mỗi gia đình, cũng như cho toàn thế giới.  

Tuy nhiên, cũng chính vì tính đại chúng của Kinh Mân Côi (“tính chất mộc mạc của lòng đạo đức bình dân” – ibid), nên khi đọc người tín hữu rất dễ bị sa vào quán tính (đọc theo thói quen, đọc như vẹt mà chẳng biết mình đang đọc gì, đang làm gì, miệng thì đọc mà tâm trí thì bay bổng tận đâu đâu). Vì thế, xin hãy sẵn sàng cầu nguyện bằng Kinh Mân Côi với tất cả tâm tình của một người con hiếu thảo đang giãi bày hết cả tâm tư và ước nguyện ra với Chúa, với Mẹ; nhiên hậu mới rao giảng Lời Chúa cho tha nhân. Nếu đọc riêng từng cá nhân thì khi nào đọc, chỉ đọc vừa sức để tránh mệt mỏi, uể oải, buồn ngủ, và tuyệt đối phải cố gắng tập trung suy niệm theo từng lời kinh. Nếu thấy tâm hồn trống rỗng, đọc như cái máy, thì lập tức ngưng ngay, làm vài động tác thư giãn, nằm nghỉ, chờ khi nào tỉnh táo sẽ đọc tiếp. Lời khuyên vẫn luôn luôn là: Nên đọc chung với cộng đoàn (trong Giáo xứ, Giáo họ, Hội đoàn).

Phương cách cầu nguyện bằng Kinh Mân Côi trong cộng đoàn Ki-tô hữu đã có từ xưa. Lm. Giu-se Phan Tấn Thành OP. trong “Tìm hiểu Dòng Đa Minh” (bài 7, mục III – Kinh Mân Côi, tr. 103-108) cho biết: “Truyền thuyết về việc Thánh Đa Minh lãnh nhận tràng chuỗi Mân Côi bắt nguồn từ cha Alain de la Roche (quen gọi là cha Alanô) – giáo sư thần học tại Paris, Lille, Gand, Rostock – từ năm 1463 đã cảm nhận ơn gọi đi truyền bá Kinh Mân Côi. Ngoài việc rao giảng Kinh Mân côi, cha Alanô còn lập "Hiệp hội Thánh vịnh Mẹ Maria" (Confrérie du psautier de Notre Dame), bắt đầu tại Douai (1470). Phong trào của cha Alanô bành trướng mau lẹ, năm 1474, một bàn thờ dành cho Hội Mân Côi đã được thành lập tại tu viện Frankfurt.  

Năm 1475, cha Alanô bá cáo cho biết rằng số hội viên lên tới hơn 50 ngàn. Cũng vào năm 1475, hiệp hội Mân Côi (Fraternitas Rosarii) được thành lập tại Koln (do bề trên Giacôbê Sprenger). Tuy gặp vài chống đối đây đó nhưng cả hai hiệp hội tại Lille và Koln đã được Giáo quyền địa phương châu phê. Sang năm 1479, chính Đức Giáo hoàng Sixtô IV đã châu phê hiệp hội, với bulla ký ngày 12/5, mở màn cho các văn kiện Tòa Thánh về Kinh Mân Côi. Từ Koln, hiệp hội tràn sang các thành phố bên Đức, Bỉ, Hòa lan, Pháp, Italia, cho đến mãi tận Portugal. Phong trào Mân Côi (phát sinh từ các tu viện Đa Minh) cũng đã được truyền bá nhờ lòng nhiệt thành của các tu sĩ Đa Minh. Tòa Thánh đã xác nhận điều này khi ủy thác cho các tu sĩ Đa Minh việc rao giảng Kinh Mân Côi và dành cho Bề trên Tổng quyền đặc quyền thiết lập Hội Mân Côi.”  

Hội Mân Côi xuất phát từ Dòng Đa Minh và đã trở thành như một truyền thống của Giáo Hội. Đặc điểm của Hội Mân Côi là: Các hội viên tự nguyện đọc và suy niệm 150 kinh mỗi tuần, nhưng không đòi hỏi phải nguyện cả chuỗi một lúc, nếu bận, nguyện một, hai chục mỗi lần, và nếu mỗi tuần không nguyện đủ 150 kinh thì cũng không buộc thành tội. Ở Việt Nam, còn lập thành nhóm 15 hội viên, mỗi hội viên đọc riêng mỗi ngày một chục kinh theo mầu nhiệm mình đã đăng ký (vd: đăng ký mầu nhiệm thứ 3 mùa Vui “Đức Mẹ sinh Chúa Giê-su nơi hang Bê-lem”, thì ngày nào cũng chỉ đọc một chục kinh Kính Mừng thuộc mầu nhiệm này). Gom 15 hội viên lại sẽ thành chuỗi 150 kinh dâng kính Đức Mẹ Mân Côi hàng ngày. Vào Hội Mân Côi không cần phải họp hành hay đóng góp gì cả.  

Để thực sự sống đời cầu nguỵên bằng Kinh Mân Côi, xin đề nghị khi đọc tới Mầu nhiệm nào thì nên đọc một đoạn Kinh Thánh ngắn ứng với Mầu nhiệm đó (thay vì như trước đây chỉ “ngắm” một cách quá đơn giản). Vâng, xin cùng hợp hoan: “Một tràng hoa Mân Côi, hương thơm ngào ngạt thắm ân tình. Từng lời kinh sốt mến, xin dâng về Nữ Vương hiển vinh…” (TCCĐ “Tràng Hoa Mân Côi”). Ôi! “Lạy Chúa, Chúa đã dùng lời thiên sứ truyền tin cho chúng con biết thật Ðức Kitô con Chúa đã xuống thế làm người. Xin đổ ơn thánh đầy lòng chúng con để nhờ công ơn Con Chúa chịu khổ hình thập giá, và nhờ lời Thánh Mẫu Maria chuyển cầu, Chúa cũng cho chúng con được sống lại hiển vinh. Chúng con cầu xin, nhờ Đức Ki-tô, Chúa chúng con. Amen.” (Lời nguyện nhập lễ Lễ Đức Mẹ Mân Côi 01/10).

(sẽ gửi đăng tại trang web MLCN www.thanhlinh.net  ; www.daobinhducme.net vào đầu tháng 10/20130) 

 

Dung Vy Village Dec-1998 avi - Đinh Văn Tuyên

From:	Tuyen Dinh (tuyend@yahoo.com)
Sent:	Thu 9/26/13 6:39 PM
To:	Thuc Dinh (dthuc@live.com)
Cc:	Diem Dinh (lamthydvd@gmail.com); Tony Thang (todi_1999@yahoo.com)

Tuyen Dinh
Uploaded on Sep 26, 2013

Cháu Thức,

Nhân chuyến về thăm Việt Nam tháng 12 năm 1998, Tony Thắng cùng với Bố Mẹ là Ông Bà Đinh Văn Đột đã ra thăm làng Dũng Vy và ghi lại hình ảnh xuống cấp của Nhà Thờ Dũng Vy, để mở đợt quyên góp trùng tu ngôi Thánh Đường Làng Dũng Vy. Thiết tưởng cũng nên lưu lại vào "KỶ YẾU DŨNG VY".

Chú Tuyên.

Đồng hương tâm sự: Ô. Tuyên, Ô. Diệm, Thắng và Thức

From:	Tony Thang Dinh (todi_1999@yahoo.com)
Sent:	Thu 9/26/13 4:05 PM
To:	Thuc Dinh (dthuc@live.com); Tuyen Dinh (tuyend@yahoo.com); Diem Dinh Van (lamthydvd@gmail.com)

4 attachments (total 1357.1 KB)

 

Download all as zip

Chào Cậu Tuyên, Cậu Diệm và Thức;

 

Cháu quên giới thiệu tới mọi người là một người biết khá nhiều về Computer, đó chính là Cậu Tuyên nhà mình. Bác Sỹ Sơn (con trai Cậu Tuyên) và cháu đôi khi phải gọi "Đại sư Phụ Tuyên" cố vấn cho. 

 

Thưa Cậu Tuyên:

 

Anyway, we have a technical problem with the files, it is messed up when we put it on SkyDrive.live.

https://skydrive.live.com/?cid=65E63F72BBB02D74&id=65E63F72BBB02D74%2110069 
Files can not be opened.

 

Cậu Diệm reported:

 

"Còn Ngôi Trường của Đức Maria, Hoa Lòng Dâng Mẹ, Điệu Ru Ngút Ngàn, Thánh Cả Giuse…, Đấng Bảo Trợ Giới LĐ và hình ảnh cháu lưu tại  Hình Ảnh - Văn Bản KYDV - Đinh Văn Diệm, thì chú không mở được. Có mấy cháu trong họ ở Saigon cũng không mở được..."

  

Thức có đăng bài của Cậu Diệm, nhưng Cậu Diệm dùng file ".doc" instead of ".docx". Basically, Cậu Diệm dùng Word document 1997 to 2003. Trong Word "doc" này rất bất tiện vì không backward compatible from time to time, and from computer to computer. Đây là bằng chứng cụ thể như Thức đã trình bày email dưới.   

 
Mỗi lần cháu nhận bài của Cậu Diệm là cháu phải đổi ngay qua hai dạng: Dạng docx and dạng PDF. Đổi qua dạng PDF là mọi người đều đọc được, nhưng lại có problem cho Thức post lên web, còn dạng ".docx" hay ".doc" có người đọc được có người không, lung tung lắm.

Cháu gửi kèm Cậu cả hai files, cháu converted file của Cậu Diệm thành ".docx" rồi. ĐôiDòngtâmSừ2_LamThy và NgoTruongCuaDucMe giống nhau, chỉ khác dạng thôi. 

Cậu có thể đổi file "NgoTruongCuaDucMe" này thành dạng email như lần trước cho Thức đăng bài và hình ảnh dễ dàng (trong vòng 3 giây copy/paste/post). Ở bên đây cháu cũng không mở được (y trang như Cậu Diệm trình bày, ở bên VN Cậu Diệm cũng như mấy người khác không mở được), cháu nghĩ là Microsoft như Thức dẫn giải chứ không phải là mình. Cháu gửi Cậu hai dạng "PDF" và file converted thành "docx" rồi. Cậu xem cách nào cho Thức đỡ mất giờ. Mình không muốn tốn qúa nhiều thời gian cho Thức. Do đó, mình phải kiếm cách làm nhanh chóng, như vậy Thức mới không ngại post bài lên trang Blog. Tốn nhiều giờ qúa, tội nghiệp Thức.

Hello Thức;

Đợi Cậu Tuyên trả lời nhe, xem coi Cậu Tuyên có convert files thành email + Hình Ảnh như mấy lần trước. Sau đó mới nghĩ chuyện khác.

----------
 

Thưa Cậu Diệm;

Cậu nói em Phong hay em Thể cài "Microsoft Word 2007 hay 2013" vào máy Computer của Cậu là giải quyết vấn đề.  

 

- Nếu cài Word 2007, Cậu phải đi tìm patch cho "Save as PDF", rồi cài vào.  

 

- Còn nếu Word 2010, Cậu không cần làm gì hết, lúc Save as thì cậu tìm "PDF". Thế là xong. Bên đây cháu bị trở ngại lúc làm bài cho Cậu, cháu nghịch ngợm mãi mới biết là một số số chữ VN không dùng được qua Word 2010 hay 2007. Năm 2001, cháu có làm Gia phả bên họ "Đinh Văn" phía bên Bố cháu, bây giờ cũng không đọc được vì một số chữ VN không compatible. Cháu đang ngại làm lại qúa.  

 

Khi nào Cậu bổ túc Gia phả bên họ Đinh bên ngành của Cậu, Cậu gửi cho cháu xem lại nhe. Cháu thích tìm hiểu bên ngành họ Đinh bên đó. Cháu cũng đã nhìn lướt qua xem bà Ngoại cháu "Đinh Thị Dốc" ở khúc nào. Cháu có một đề nghị: Mỗi một gia đình phài có thứ tự trên dưới theo từng đẳng cấp, làm như vậy cháu mới hiểu ai là anh/chị/em. Thí dụ như:

 

Gia Đình nhà Bà Ngoại cháu Đinh Thị Dốc, có mấy anh-chị-em:
 

1- Dâng, 

2- Nên, 

3- Dốc, 

4- Truy, 

5- Đạt, 

6- Đạo, 

7- Nghênh

 

Nếu viết như ở trên, cháu biết liền "con cả là Dâng" và "con út là Nghênh". Trong gia phả hiện nay, cháu thấy chỉ liệt kê danh sách các ông trước, các bà đi sau, làm như vậy dễ bị ngộ nhận" vai trên và vai dưới", và xưng hô không đúng theo văn hóa VN. Có thể nói đây là kiểu làm gia phả như vậy, nhưng cháu thấy, mọi người sẽ không phân biệt được đẳng cấp, thí dụ như nhà Ông Thơ Thành, cháu không biết bác nào là lớn nhất, nhưng cháu biết chắc chắn Chú Đinh Tất Cuông không phải là con "cả" trong gia đình. Nhà ông Đinh Văn Xếp cũng vậy, Cháu biết Cậu Diệm còn người chị anh em cháu thường gọi là "Dì Đơn" ở Phương Lâm hay Định Quán gì đó, không nhớ rõ lắm. Nhà Ông Đinh Văn Sách (ông Quản Sủng) thì cháu biết rõ ai là con cả và con út.

Nhờ Gia Phả này cháu mới hiểu họ hàng liên hệ giữa anh Nguyễn Văn Ất và Mẹ cháu như thế nào, từ trước đến giờ cháu bị hoang mang, không hiểu rõ họ hàng với anh Ất như thế nào, cứ coi anh ấy như là anh Rể trong gia đình bao nhiêu năm nay rồi, nhiều lúc coi anh Ất như "anh trai cả" trong gia đình nữa, chẳng nghĩ anh Ất là anh rể nữa, cứ nghĩ là "anh Hai trong nhà". Mọi chuyện lớn nhỏ cũng do anh Ất lo lắng. Không ngờ Cậu Tuyên, Mẹ cháu, Cậu Diệm, "chú Cuông và anh Ất" lại họ hàng gần như vậy, mới đời thứ ba. Không ngờ Bà Ất lại là em ruột ông Thơ Thành, vậy Anh Ất với Chú Cuông mới đời thứ hai. Còn Bà Cử cháu chưa hiểu họ hàng rõ lắm, cháu sẽ nghiên cứu thêm. Từ nọ nay anh Cử cứ xưng hô với cháu theo anh Ất-Chị Khuyên là "Cậu Thắng" không à, cháu cũng gọi quen bao nhiêu năm nay là "Anh Cử". Hóa ra Anh Cử là anh của mẹ cháu (Phan Thị Yêm). Cháu rất cám ơn tập Gia Phả Cậu tuyên gửi đi.

 

Có gì nhờ Cậu giải thích thêm trong cuốn Gia Phả mới. Ý kiến cháu đóng góp như vậy thôi, chứ còn chắc chắn rằng các ông viết như vậy sẽ có một lý do đích đáng mà cháu chưa nắm rõ. Có thể là "Nhất nam viết hữu, thập nữ viết vô", cháu cũng nghe loáng thoáng vậy thôi, cháu không hiểu nhiều đâu Cậu ạ.

 

Cháu Thắng

 

Cell:  214-228-0223