Map_of_Bac_Ninh.jpg

Khổng Đức Thiêm
 
Ngày nay, Từ Sơn và Tiên Du thuộc tỉnh Bắc Ninh, phía bắc hai huyện, thị giáp huyện Yên Phong và thành phố Bắc Ninh, phía đông Tiên Du giáp huyện Quế Võ, phía nam và tây nam Tiên Du giáp huyện Thuận Thành và huyện Gia Lâm, phía tây Từ Sơn giáp huyện Đông Anh – Hà Nội, có đường xe lửa xuyên Việt, quốc lộ 1A và các tỉnh lộ 38, 179, 180 chạy qua.

Từ Sơn, Tiên Du  có hệ thống sông ngòi khá dầy đặc, tạo nên nguồn tiêu và tưới nước chính rất thuận tiện. Sông Đuống là gianh giới tự nhiên với Thuận Thành, bao bọc phía nam hai huyện, thị trên một độ dài 18km, có mặt sông rộng 180-250m khi bình thường và 800-1100m trong mùa nước lũ, lưu lượng 6900m dòng nước chảy xiết, cứ 1km chiều dài mực nước chênh 130mm. Hàng năm lũ xuất hiện sớm nhất vào tháng 5, kết thúc muộn nhất tháng 9, cao trình lũ lớn đo tại bến Hồ là +10,2m. Lượng phù sa trong nước tới 1,208-1,400kg/m. Sông Ngũ Huyện, còn gọi là sông Thiếp chảy từ Đông Anh xuống Hạ Giang – Phú Lâm, bao bọc phía tây bắc huyện Tiên Du, dài 25km, rộng từ 30-50m, có chỗ tới 150m. Sông Tào Khê chảy từ huyện Gia Lâm xuống, dài 15km, ngòi Ba Xà chảy qua 12km, tiêu nước qua trạm bơm Kim Đôi (Quế Võ). Sông Tiêu Tương – con sông nội đồng gắn với câu chuyện Trương Chi, đã từng được sách Đại Nam nhất thống chí ghi nhận: “Sông Tiêu Tương cũ ở địa giới phủ Từ Sơn, phát nguyên từ cái đầm lớn ở xã Phù Lưu huyện Đông Ngàn, chảy từ phía tây sang phía đông bắc xã Tiêu Sơn huyện Yên Phong, chuyển sang địa phận hai huyện Tiên Du và Quế Dương vào sông Thiên Đức (thực ra là Nguyệt Đức – T.G). Nay sông này có đoạn lấp bồi thành ruộng, gián hoặc có vài đoạn còn sâu”.