Sông Đuống, còn gọi là
sông Thiên Đức hay
Thiên Đức Giang, là một con
sông dài 68 km
[1], nối
sông Hồng với
sông Thái Bình. Điểm đầu từ ngã ba Dâu
[1] (xã
Xuân Canh, huyện
Đông Anh, thành phố
Hà Nội tại địa giới giữa 2 đơn vị hành chính là huyện
Đông Anh và quận
Long Biên của thành phố Hà Nội). Điểm cuối là ngã ba Mỹ Lộc
[1] (xã
Trung Kênh, huyện
Lương Tài, tỉnh
Bắc Ninh). Về tổng thể sông Đuống chảy theo hướng tây-đông. Nó là một phân lưu của
sông Hồng, trước đây chỉ là một dòng sông nhỏ, do cửa nối với sông Hồng bị cát bồi cao nên chỉ khi sông Hồng có lũ lớn mới tràn qua được
[2]. Từ năm 1958, cửa sông được mở rộng để trở thành một phân lưu quan trọng giảm sức uy hiếp của lũ sông Hồng đối với Hà Nội
[2]. So với lượng lũ của sông Hồng tại
Sơn Tây thì sông Đuống tiêu được 20-30 %
[2]. Theo Bách khoa toàn thư Việt Nam, tại Thượng Cát?, lưu lượng nước trung bình nhiều năm 880 m³/s
[2], còn theo website tỉnh Bắc Ninh thì lưu lượng trung bình đạt khoảng 1.000 m³/s
[3]. Lưu lượng đỉnh lũ lớn nhất 9.000 m³/s (ngày
22 tháng 8 năm
1971)
[2]. Đoạn chảy qua Bắc Ninh dài 42 km
[3]. Mực nước cao nhất tại bến Hồ vào tháng 8 năm 1945 là 9,64 m
[3], cao hơn so với mặt ruộng là 3-4 m. Sông Đuống có hàm lượng phù sa cao, vào mùa mưa trung bình cứ 1 m³ nước có 2,8 kg phù sa
[3].
Sông Đuống là đường giao thông thuỷ nối cảng
Hải Phòng với Hà Nội và các tỉnh ở phía bắc Việt Nam
[2].
Các loại
tàu thuyền,
xà lan tải trọng từ 100
tấn đến 450 tấn có thể vận tải trên sông được cả trong 2 mùa.
Hiện trên sông Đuống có 3 cây cầu bắc qua:
- Cầu Đuống trên quốc lộ 1A cũ, nối thị trấn Đức Giang thuộc quận Long Biên với thị trấn Yên Viên thuộc huyện Gia Lâm.
- Cầu Phù Đổng trên quốc lộ 1A mới, nối hai xã Phù Đổng và Phúc Lợi của huyện Gia Lâm.
- Cầu Hồ trên quốc lộ 38; nối thị trấn Hồ, huyện Thuận Thành với xã Tân Chi, huyện Tiên Du; đều thuộc tỉnh Bắc Ninh.
Ngoài ra, sẽ có thêm 4 cầu đường bộ mới sẽ được xây dựng ngang qua sông Đuống, là:
cầu Thạch Cầu,
cầu Đông Trù,
cầu Phù Đổng II, cầu trên vành đai giao thông đối ngoại (gần cầu Hồ hiện tại).
[4]
Các huyện thị chảy qua
Thơ văn
Nhà thơ Hoàng Cầm có bài thơ "Bên kia sông Đuống" nổi tiếng.
- ...Em ơi! Buồn làm chi
- Anh đưa em về sông Đuống
- Ngày xưa cát trắng phẳng lỳ
- Sông Đuống trôi đi
- Một dòng lấp lánh
- Nằm nghiêng nghiêng trong kháng chiến trường kỳ...
No comments:
Post a Comment